Νύχτα τοῦ 1940 στό μέτωπο, στό Ἀλῆ Μποστιβάνι, ὑψόμετρο 1220 μέτρα, μπροστά στήν Κλεισούρα, χιόνι παντοῦ. Μικρή ἀνάπαυλα στήν κόλαση τοῦ πυρός καί προλαβαίνουν ν’ἀνταλλάξουν δυό φράσεις.

Λόγιος βαθμοφόρος ὁ ἕνας, ἁπλός φαντάρος, ἀγράμματος ὁ ἄλλος:

-Γιατί πολεμᾶμε;  Ρώτησε ὁ πρῶτος.

-Γιά τή δόξα, γιά  νά δώσουμε παράδειγμα στόν κόσμο.

81 χρόνια μετά, ἀναζητοῦμε πάλι καί πάλι ἀχόρταγα ἐκεῖνο τό «παράδειγμα». Ὄχι μόνο στή δική μας Ἑλληνική ἱστορία, ἀλλά στίς τότε ἐχθρικές καταγραφές τῶν ἡγετῶν τοῦ Ἄξονα. Ἐκεῖνο τό «παράδειγμα» ἔχουμε ἀνάγκη οἱ σημερινοί Ἕλληνες νά τό ξαναδοῦμε, νά τοῦ ἀνταποδώσουμε τίς δίκαιες τιμές, νά ἐμνευσθοῦμε, νά μάθουμε τί μᾶς πρέπει.

* Ἰταλία τέλη Ἀπριλίου 1945. Ὁ Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος ἔχει τελειώσει. Ὁ Μουσολίνι προσπαθώντας νά διαφύγει στήν Ἐλβετία συλλαμβάνεται καί ἐκτελεῖται. Αὐτή τήν ἐποχή ὁ Ἰταλός πρέσβης Γκράτσι, πού ἐπέδωσε στό Μεταξᾶ τό τελεσίγραφο μέ τήν ἀπαίτηση γιά ἐλεύθερη εἴσοδο τῶν Ἰταλικῶν στρατευμάτων στήν Ἑλλάδα, στίς τρεῖς τό πρωί τῆς  28ης Ὀκτωβρίου 1940, ἐκδίδει βιβλίο μέ τίτλο: «Ἡ ἀρχή τοῦ τέλους ἡ ἐπιχείρηση κατά τῆς Ελλάδος», ὁμολογώντας ἤδη στό ἐξώφυλλο σέ ποιόν λαό ἀνήκει ἡ ἀρχή τοῦ τέλους αὐτοῦ τοῦ φριχτοῦ πολέμου.

Ἀπό τή συνάντησή του μέ τόν Ἕλληνα Πρωθυπουργό ἐκτός ἀπό τή φράση “Alors, c’est la guerre!” (Λοιπόν,αὐ τό σημαίνει πόλεμος), πού ἀποτέλεσε τό ὑπέροχο “ΟΧΙ” τῶν Ἑλλήνων καταγράφει:

«Ὁ Μεταξᾶς…μέ συνόδευσε στήν ἔξοδο ὑπηρεσίας ἀπό τήν ὁποίαν εἶχα μπεῖ πρίν ἀπό ἕνα τέταρτο καί ὅταν ἤμασταν στό κατώφλι μοῦ εἶπε…”Vous etes les plus forts…”(Εἴσαστε πιό δυνατοί)…Αν στην μακρά σταδιοδρομία μου στην υπηρεσία του κράτους υπήρξε ποτέ μια στιγμή…κατά την οποίαν το καθήκον του αξιώματός μου μου φάνηκε σταυρός όχι μόνο θλιβερός, αλλά και ταπεινωτικός, η στιγμή αυτή ήταν όταν…ο πρεσβύτης εκείνος…κατά την υπέρτατη εκείνη στιγμή, προτιμούσε να διαλέξει για την πατρίδα του τον δρόμο της θυσίας και όχι τον δρόμο της ατιμώσεως. Υποκλίθηκα μπροστά του με τον βαθύτερο σεβασμό και βγήκα από το σπίτι του. 

Ὅταν λίγες μέρες, μετά καί τίς πρῶτες νίκες τῶν Ἐλλήνων, ὁ Γκράτσι ἐπέστρεψε στήν Ἰταλία δέχτηκε τό ξέσπασμα ὀργῆς τοῦ Μουσολίνι ἐπειδή οἱ Ἕλληνες ἔδειχναν τελείως διαφορετική εἰκόνα ἀπό ἐκείνη πού τούς παρουσίαζε στίς ἐμπιστευτικές του ἀναφορές ὡς «ἀνίκανους πρός ὁποιανδήποτε ἄμυνα».

** Βερολίνο, Φεβρουάριος 1945, Ὅλα ἔχουν κριθεῖ. Ὁ Χίτλερ ὑπαγορεύει στά ὑπόγεια τῆς Καγκελλαρίας τήν  «Πολιτική Διαθήκη» του:

“Η κακή τροπή του πολέμου για τον Άξονα άρχισε από την περιττή και ανόητη επίθεση της Ιταλίας κατά της Ελλάδος, η οποία έδωσε την ευκαιρία στην Αγγλία να θέσει και πάλι τον πόδα της επί της Ευρώπης, στον Churchill να θριαμβολογήσει ότι η Αγγλία έχει και πάλι συμμάχους στον αγώνα της κατά του Άξονος, και στους εχθρούς του Ράιχ να αναθαρρήσουν”.

 *** Δεκέμβριος 1940, Ἰαπωνικές Ἐφημερίδες. Ἡ τρίτη χώρα τοῦ Ἄξονα ἀναγκάζεται νά θαυμάσει τούς Ἕλληνες.

“Η χώρα μας, εις την οποίαν ιδιαιτέρως τιμάται η ανδρεία, παρακολουθεί με θαυμασμόν τον αγώνα των Ελλήνων εις την Αλβανίαν, ο οποίος μας συγκινεί τόσον ώστε, παραμερίζοντες προς στιγμήν παν άλλο αίσθημα, αναφωνούμεν “Ζήτω η Ελλάς”.

Σ’ἐκεῖνο τόν πόλεμο δέν βρεθήκαμε οὔτε ἀνέτοιμοι, οὔτε ἐφησυχασμένοι. Ἀναδειχτήκαμε ὁμόψυχοι καί ἀποφασισμένοι. Ἡρωϊκοί, ἔντιμοι καί μεγαλόψυχοι. Λόγιοι καί ἀγράμματοι βαθεῖς γνῶστες καί συνεχιστές τῆς Ἑλληνικῆς μας ἱστορίας, ἐκφραστές τῆς πηγαίας αὐταπάρνησης καί τῆς αὐτοθυσίας. Μ’ αὐτά πολεμήσαμε. Καί ἀναδειχτήκαμε ὑπέρμαχοι τῆς ἐθνικῆς μας ἀξιοπρέπειας καί τῆς ἐλευθερίας.

Γι’ αὐτά πολεμήσαμε. Καί δώσαμε  μοναδικό παράδειγμα στόν κόσμο.

Αὐτά χρειαζόμαστε πάνω ἀπ’ ὅλα καί σήμερα, μ’ αὐτά  μᾶς πρέπει νά πολεμήσουμε, ἀναλαμβάνοντας ὁ καθένας τό δικό του χρέος.

Τόν Ἀπρίλιο τοῦ 1941 ὅταν ὁ Χίτλερ ἐπιτέθηκε ἐναντίον τῆς Ἑλλάδος, ὁ διαπρεπής Γερμανός Τόμας Μάν (Nobel 1929), φυγάς στή Ζυρίχη, ἔστειλε πρός τούς Γερμανούς στρατιῶτες στό μέτωπο  τό μήνυμα:

“Το στήθος σας θα φουσκώνει από υπερηφάνεια ! Ποια υπερηφάνεια; Απέναντι σε έξι ή επτά άνδρες από εσάς, στέκεται όρθιος ένας Έλληνας. Αυτός ο Ένας τολμάει να υπερασπίσει το στενό της Ελευθερίας, τις σύγχρονες ΘΕΡΜΟΠΥΛΕΣ. Κι αν τύχει το Σύμβολο της ανθρωπότητας, που είναι οι Θερμοπύλες, να ξαναγίνει πράξη στον ίδιον αυτόν τόπο, και πάλι οι Έλληνες θα είναι οι Νικητές”.